Επικείμενος θάνατος για χιλιάδες πουλιά

Η περιβόητη περιοχή Natura στο Aκρωτήρι η οποία εκτός από τα εκατοντάδες χιλιάδες μεταναστευτικά πουλιά  και την μαγική λίμνη που έχει, θα φιλοξενήσει και την απληστία του ανθρώπου αφού για άλλη μια φορά οι ‘δυνάμεις’ της Κύπρου δείχνουν την απανθρωπιά τους  βάζοντας στην άκρη τις άπειρες επιστημονικές έρευνες θέλοντας να δημιουργήσουν πάρκο φωτοβολταϊκών. Ποιο είναι το πρόβλημα; Τα φωτοβολταϊκά στην συγκεκριμένη περιοχή του Ακρωτηρίου θα δημιουργήσουν το περιβόητο ‘LakeEffect’, δηλαδή τα πουλιά νομίζουν πως βλέπουν μια λίμνη και προσπαθούν να προσγειωθούν επάνω της. Αλλά στην πραγματικότητα είναι φωτοβολταϊκές πλάκες οι οποίες τα σκοτώνουν.

Μάλιστα το φωτοβολταϊκό πάρκο σχεδιάστηκε να δημιουργηθεί  μόλις εκατό μέτρα από την περιβόητη Λίμνη του Δεσπότη η οποία φιλοξενεί  χιλιάδες μεταναστευτικά αλλά και ντόπια πουλιά.

Σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα περιβάλλοντος του Ακρωτηρίου η συγκεκριμένη χερσόνησος έχει μεγάλη περιβαλλοντική σημασία όχι μόνο για την Κύπρο αλλά και για την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Το σύμπλεγμα υγροτόπων που περιλαμβάνει την Αλυκή και το βάλτο του Ακρωτηρίου δηλώθηκε στις 20 Μαρτίου 2003 ως υγρότοπος διεθνούς σημασίας στο πλαίσιο της σύμβασης Ramsar. Επιπλέον, η χερσόνησος κηρύχθηκε περιοχή σημαντικών πτηνών από το BirdlifeInternational και προστατεύεται από άλλες διεθνείς συμβάσεις όπως η σύμβαση της Βέρνης για τη διατήρηση της Ευρωπαϊκής άγριας πανίδας και φυσικών οικότοπων, η σύμβαση της Βόννης περί αποδημητικών ειδών άγριας ζωής και η σύμβαση της Βαρκελώνης για την Προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και της παράκτιας περιοχής της Μεσογείου. Πρόσφατα ορίστηκε ζώνη ειδικής προστασίας (SPA) και ειδική ζώνη διατήρησης (SAC), η οποία αντικατοπτρίζει το δίκτυο Natura 2000 στις περιοχές των κυρίαρχων βάσεων.

Τριακόσια διαφορετικά είδη πτηνών έχουν παρατηρηθεί στην περιοχή. Τα περισσότερα από αυτά είναι μεταναστευτικά, κινούνται από τη Βόρεια Ευρώπη και τη Ρωσία, προς τα νότια (κυρίως Αφρική) το φθινόπωρο και επιστρέφουν την άνοιξη. Πολλά από αυτά τα πουλιά έρχονται τον χειμώνα στην Κύπρο, κυρίως στους υγρότοπους της περιοχής, ενώ κάποια είδη παραμένουν στην Κύπρο για να αναπαραχθούν.

Στο Αμερικάνικο επιστημονικό εγχειρίδιο συγκεκριμένα αναφέρει για το “φαινόμενο της λίμνης” πως τα πτηνά και το θήραμα μπορούν να σφάλλουν όταν δουν μια ηλιακή εγκατάσταση νομίζοντας πως είναι λίμνη ή να εντοπίσουν λίμνες νερού στην περιοχή και στη συνέχεια να βουτήξουν πάνω τους. Λόγω της σημαντικότητας του φαινομένου αυτού, οι ομοσπονδιακοί ερευνητές περιέγραψαν στην έκθεση τους τέτοια ηλιακά πάρκα ως τεράστιες παγίδες. Ο αριθμός και η ποικιλία των πουλιών που πεθαίνουν σε αυτές τις ηλιακές εγκαταστάσεις υποδεικνύουν ότι δεν υπάρχει απλή λύσει για τη μείωση της θνησιμότητας των πτηνών, δηλώνει η ομοσπονδιακή έκθεση.

Επίσης ο Οργανισμός ABC (AmericanBirdConservancy – Aμερικανική Συντήρηση Πτηνών) έγραψε μία αναφορά βασισμένη σε αρκετά βιβλία που έχουν να κάνουν με την άγρια ζωή, τα πουλιά και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ABCBIRDS.ORG). Ο οργανισμός αναφέρει πως δεν είναι εναντίον τον ανανεώσιμων πηγών ενέργειας όταν αυτές γίνονται σωστά και με την ελάχιστη επίδραση στην οικολογική σημασία του έθνους μας, τόσο για τα πουλιά όσο και για τους βιοτόπους τους (LovichandEnnen, 2011). Επίσης παροτρύνει να γίνεται επιστημονική έρευνα και συστηματικός έλεγχος στις επιπτώσεις της ηλιακής ενέργειας σε πτηνά και άλλα είδη άγριας πανίδας και χλωρίδας. Το 1986 ο επιστήμονας McCrary έγραψε στο βιβλίο του ότι τα πάρκα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα έθεταν σε τεράστιο ρίσκο τα πουλιά. Ωστόσο, η πλήρης έκταση αυτών των κινδύνων είναι πιο εμφανή λόγω μιας πρόσφατης ομοσπονδιακής μελέτης για την θνησιμότητα των πτηνών σε τρεις εγκαταστάσεις ηλιακής ενέργειας στην Καλιφόρνια (Kagan et al., 2015). Μεγάλες, εγκαταστάσεις ηλιακής ενέργειας φαίνεται να είναι μια “αναπτυσσόμενη παγίδα” για τα πουλιά που τα αντιλαμβάνονται ως υδάτινα σώματα στα οποία προσπαθούν να προσγειωθούν. Τα έντομα, το θήραμα των εντομοφάγων πτηνών, επίσης προσελκύονται από αυτή τη λεγόμενη “Λίμνη”. Ανάλογα με τον τύπο της ηλιακής εγκατάστασης, θάνατοι μπορεί να προκύψουν από τα πουλιά που αποτεφρώνονται με τις ακτίνες του ήλιου, ή σκοτώνονται, όπως πέφτουν πάνω στους σκληρούς ηλιακούς συλλέκτες καθώς προσπαθούν να προσγειωθούν (Upton, 2014).

Το Ακρωτήρι διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην τροφική αλυσίδα για έναν τεράστιο αριθμό πτηνών. Μεγάλα τμήματα της χερσονήσου έχουν χαρακτηριστεί ως ζώνη ειδικής προστασίας για τα πουλιά συμπεριλαμβανομένου και του υγροβιότοπου που αποτελεί τον μεγαλύτερο και σημαντικότερο υγροβιότοπο στην Κύπρο.

Έτσι μπορείτε να φανταστείτε τι θα γίνει και πόσο θα πληγή το νησί μας αν χαθεί ένας τεράστιος πλούτος για τα πτηνά που οφείλουμε να φιλοξενούμε. Υπάρχει τόσος χώρος που θα μπορούσαν να  εκμεταλλευτούν και να φτιάξουν ένα ηλιακό πάρκο, θέτω το ερώτημα, γιατί εκεί; Μήπως υπάρχουν κάποια οικονομικά συμφέροντα;

Η περιοχή εκεί ανήκει στην Μητρόπολη Λεμεσού η οποία θα παραχωρήσει την ενέργεια στην αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου. Όπως αντιλαμβάνεστε τα οικονομικά οφέλη είναι σημαντικά και υπερβαίνουν την όποια περιβαλλοντολογική συνείδηση. 

Άποψη για το συγκεκριμένο θέμα κατέθεσε επίσημα και ο οργανισμός BirdLifeCyprus. Σύμφωνα με δηλώσεις του προέδρου του συμβουλίου κου Μελή Χαραλάμπους ο οργανισμός εξέφρασε την αντίθεση του για το όλο θέμα. Το θέμα θα συζητηθεί στην επιτροπή περιβάλλοντος την Δευτέρα 24 Σεπτεμβρίου.  Στην συγκεκριμένη συνεδρίαση μέχρι σήμερα δεν έχει καλεστεί ο οργανισμός BirdLife, τυχαίο;

Ας ελπίσουμε ότι οι αρμόδιοι δεν θα θυσιάσουν ακόμη ένα κομμάτι της πανίδας μας για χάρη των οικονομικών ή άλλων συμφερόντων.

Της RachelKoumparou

www.cyprushuntingmagazine.com